23 yil sonra ortaya cikan gercek (Hillsborough Faciasi -1989)

Bugun, Hillsborough faciasindan 23 sene sonra, bagimsiz bir panel tarafindan hazirlanan ve Hillsborough’da yasanan gercekleri yazan belge once hayatini kaybedenlerin yakinlariyla daha sonra herkesle paylasildi. Belgenin tamami burada: http://www.officialdocuments.gov.uk/document/hc1213/hc05/0581/0581.pdf.

Belgenin ilk sayfasinda taraftarlarin yillardir soyledigi seylerin dogru ciktigini yani orada yasananlara taraftarin sebep olmadigi yaziyor. Asil sebeplerden bazilari sunlar:
- polisin fazlasiyla dolan tribune mudahele etmekte gec kalmasi
- kurtarma ekiplerinin olayin buyuklugunu tahmin edememeleri ve yavas hareket etmeleri
- polis ve kurtarma ekiplerinin arasindaki anlasmazliklar
- hayat kurtarmaya yardimci olabilecek ekipmanlarin ambulanslarda birakilmasi ve yaralilarin oldugu bolgeye goturulmemesi
- ayni sekilde yaralilarin goturuldugu jimnastik salonunda ekipmanin yetersizligi
- stadda guvenlik bariyerlerin noksanligi
- tribunun alabilecegi kapasitenin daha fazla olarak belirlenmesi

Belgede  daha onceki yazimda bahsettigim 1981-1989 seneleri arasinda Hillsborough stadinda yasanan olaylara da yer verilmis. Onca isarete ragmen bu olaylardan ders alinmamisti.

Taraftarlar hep sarhos olmakla suclanmisti bu olaylardan sonra alkollu olup olmadiklarini arastirmak icin cocuklar dahil hayatini kaybedenlerden kan ornegi alinmis. Yakinlarina da alkol ile aralarinin nasil oldugu sorulmus. Belgede belirtildigi uzere kimsenin kaninda asiri derecede alkole rastlanmamis. Bu sonuclar bu suclamanin asilsiz oldugunu ispat etmis oldu. Panele sunulan bir belgede bazi polis memurlarinin ertesi sabah kendi aralarinda taraftarlarin “hayvansi davranislarini” tartistiklari, ayrica onlardan “sarhos yagmaci taraftar” olarak bahsettikleri yaziyor.

1989’da Hillsborough’da yasananlarla ilgili o zaman en yuksek mahkemede calisan Lord Taylor rapor hazirlamisti. (Bu rapordan sonra Ingiliz stadlarindaki tel orguler kaldirilmis ve tum tribunlere oturma yerleri yerlestirilmisti). O raporda da polisin ihmallerinden bahsetmis, taraftarlarin davranislarinin olayi etkilemedigini yazmisti. Panelin hazirladigi belgelere gore polis bu raporda yer alan 164 ifadeyi degistirmek istemis, bunlardan (cogu polisin alehine olan) 116 tanesini degistirmis veya silmis.  Polisin amaci kendi hatalarinin uzerini kapatip tum sucu “sarhos ve biletsiz” taraftara atmakti. Hatta polisin lehine olan aciklamalari cesitli yayin organlari araciligi ile yaymaya karar vermisler.

Taraftarlarin hep savunduklari gercekleri artik herkes ogrenmis oldu. Basbakan David Cameron (hukumet adina), Hillsborough stadinin ev sahibi olan Sheffield Wednesday kulubu, South Yorks Police ve taraftarlara iftira atan The Sun gazetesinin o zamanki editoru Kelvin McKenzie ozur diledi. Henuz ne The Sun gazetesinden genel bir ozur geldi, ne de maci tum itirazlara ve gecerli guvenlik belgesi bulunmamasina ragmen Hillsborough’da oynatan FA’den.
Gercekler ortaya cikti, bazi ozurler dilendi, fakat adaletin tam anlamiyla yerini bulmasi icin gereken kisilere, gereken cezalarin verilmesi gerekiyor. 

(Duzeltme: FA ve The Sun gazetesi bu yazidan sonra ozur diledi. FA ilk yayinladigi aciklamada ozur dilemedigi icin tepki gordu. Tepkilerden sonra bir ozur yazisi yayinladi.)